Şehirlerin Dili -2-
Osman Utkan
Yaya geçitlerinde önceliğin yayalara ait olduğu bilindiği halde araç sürücülerinin bu kurallara riayet etmediği görülmektedir. Yayaların, yaya geçitlerinde çarpma sonucu yaralandıkları olmaktadır.
Araç sürücüleri yaya geçitlerinden geçen insanlara şunu demektedir: “Güçlü, zayıfı ezer, güçlü ya da büyük olan haklıdır ve üstündür.” Böylece davranan sürücüler yayaların ve onların hayatlarının kıymetli olmadığını varsa yoksa kendi öncelikleri ve isteklerinin önemli olduğu mesajını verirler.
Gelişmiş toplumlarda yaya her zaman üstündür ve önceliklidir. Bu toplumlarda yayalar caddeye adım attıkları zaman araç trafiği durur. Yayalar güven içinde karşıya geçerler.
Konya’dan Caner Arabacı Hocam “Bisiklet yolu medeniyet yoludur.” derdi.
Bir şehirde bisiklet yollarının yokluğu ya da azlığı bisiklet sürenlerin dikkate alınmadığının göstergesidir. Ayrıca buradan insan için sağlıklı yaşamın ana unsuru olan hareketin de az olduğunun işaretidir.
Bisiklet yolu olmadığı için bisikletliler ulaşımda ciddi riskler yaşayabilmektedir. Biraz önce ifade edildiği gibi ne yazık ki “büyük olan küçük olanı” hiçe sayıyor.
Bisiklet sürücülerinin büyük risklerle yol aldıkları görülmektedir. Bisiklet yolu olmayan şehirlerde verilen mesaj: “Sizin varlığınız ve güvenliğiniz bizim için önemli değil. Herkes başının çaresine baksın.” şeklindedir.
Bisiklet yolları gibi yürüyüş yolları da şehirler hakkında fikirler vermektedir. Toplumunun sağlığını düşünen şehirlerde rekreasyon alanlarının fazla olduğu görülmektedir. Rekreasyon kelimesinin anlamı özlüce “bir insanın hayatını canlandırması, hayatını yenilemesi, boş vakitlerini çeşitli aktiviteler ile değerlendirmesi” demektir. Yürüyüş yollarını da içinde barındıran bu alanların toplum psikolojisini iyileştirici özelliği de bulunmaktadır.
Geldiğimiz şu zamanlarda yürüyüş parkurlarının yeterli oranda olmadığını söylememiz gerekir. Şehirlerden, yürüyüş yapmak isteyenlere verilen mesajın, “Çıkın caddelerde egzoz dumanları ve yoğun gürültü içerisinde yürürseniz yürüyün. Bizi ilgilendirmiyorsunuz.” şeklinde olduğunu düşünüyorum.
O halde ben de Caner Hoca gibi: “Yürüyüş yolu medeniyet yoludur.” diyeyim.
