Özellikle Türk sanatçı Refik Anadol’un ‘Machine Hallucination’ isimli eserinin 5,1 milyon dolara satılmasının ardından yatırımcılar gözlerini NFT’ye çevrildi. Peki, NFT nedir, nasıl yapılır? Nasıl kullanılır?

Son birkaç aydır ciddi oranda popüler olan NFT 'Değiştirilemeyen tokenler' yani (Non-Fungible-Tokens) anlamına geliyor. NFT fiziksel dünyadaki koleksiyon parçalarının dijital yansımaları olarak tanımlanıyor. Bu tanım doğrultusunda uzmanlara göre bir ayakkabının veya bir kalemin değiştirilemez tokeni olabiliyor. Fakat bu tokenler, birbiriyle takas edilemiyor.

Yatırımcıların aklını kurcalayan kripto para ile NFT’nin farkı nedir ? soru ise yine bu tanımda cevap buluyor. Yine bir ayakkabının veya bir kalemin sahip olduğu değiştirilemez tokenler, birbiriyle takas edilemiyor, değiştirilemiyor çünkü bu tokenlerin her biri kripto paraların aksine birbirinden farklı özelliklere sahip.

NFT NASIL YAPILIYOR, OLUŞTURULUYOR?

Değiştirilemez tokenler rahatlıkla birbirilerinden ayrılabilmeleri ve doğrulanabilmeleri için özel olarak tasarlanıyor. Genellikle Ethereum altyapısında oluşturulan bu dijital varlıklar, ERC-721 ve ERC-1155 belirteçlerinin standartlarına göre oluşturuluyor. Ethereum altyapısının yanı sıra Eos, Neo ve Tron geliştiricileri de NFT oluşumunu teşvik etmek adına kendi belirteç standartlarını yayınlamış durumda.

Ayrıca bugün gerçek dünyadaki somut nesneleri soyut bir şekilde dijital ortamda saklamak ve açık arttırmaya koymak için birçok platform bulunmaktadır. Bu platformlarda yer almak için ise, dijital cüzdanınızın olması yeterlidir.

Bölünemez,  yıkılmaz, doğrulanabilir olarak nitelendirilen bu üç özeliğine sahip değiştirilemez tokenlerin sahip oldukları özellikler doğrultusunda genellikle telif hakkı bulunan ürünler oluşturmak için tasarlanıyor. Örneğin bir sanatçı, kendi sanat eserini değiştirilemez token olarak oluşturduğunda ürünün her satışında sanatçı kendisine pasif gelir oluşturmuş oluyor.

KULLANIM ALANLARI

DİJİTAL SANAT  

Beeple'ın dijital sanat eserleri, 2021'de 69,3 milyon ABD dolarına satıldı. Christie, bu meblağ karşılığında Beeple's Everydays: The First 5000 Days'i satarak açık artırma endüstrisinde olay oldu.

OYUNLAR

NFT'ler, oyun geliştiricisi yerine kullanıcı tarafından kontrol edilen oyun içi varlıkları temsil etmek için de kullanılabilir. Oyunda NFT'lerin ilk kullanımı, merkezi bir yaklaşım kullanılarak Tokenzone tarafından gerçekleştirildi. NFT'ler, varlıkların oyun geliştiricisinin izni olmadan üçüncü taraf pazarlarda alınıp satılmasına izin verir.

NFT KULLANAN ÜNLÜ İSİMLER

Ünlü komedyen Cem Yılmaz kısa bir süre önce NFT dünyasına adım atarak satışını yaptı. Yılmaz’ın popüler NFT pazar yeri OpenSea’de açık arttırmaya çıkarılan üç NFT’si 24.500 dolar değerinde 7.03 ETH karşılığında satıldı. gerçekleşen satışın ardından kişisel Twitter hesabı üzerinden açıklama yapan  Cem Yılmaz NFT eserlerini satın alan Okan Uçkun, Rıza Selçuk Saydam ve ‘Whisky Bath’ isimli kullanıcıya teşekkür etti. Ünlü komedyen eserlerini satın alan kişilere, tüm gösterilerinde iki kişilik davetiye göndereceğini duyurmuştu.

Sanatçı Nurgül Yeşilçay, ise  NFT hâline getirdiği dizisini piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Poz adlı mini dizi sadece fotoğraflarla oluşturuldu. 7 bölümden oluşan dizinin her bölümü 3-4 dakikalık kesitlerden oluşuyor. Yalnızca 50 adet orijinal kopyaya sahip olacak ve 50 kişiye satılacak. Yönetmenliğini ve senaristliğini Nurgül Yeşilçay’ın yapımcılığını ise Necati Kocabay’ın yürüttüğü dizide, Suzan ve Harun isimli evli bir çiftin hayatı anlatılıyor.

Ünlü pop yıldızı Edis, NFT dünyasına kendi Fan Token’ını çıkararak dâhil oldu. NFT destekli ilk Fan Token özelliği taşıyan Edis Fan Token bu anlamda dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor. 90 kuruş olarak Edis Fan Token parası yarın ön satışa sunulacak. Ayrıca Edis Fan Token sahipleri özel Edis NFT’lerine sahip olabilecek. Konserlerde özel ayrıcalıklar ve sosyal sorumluluk projelerine katılım da token sahiplerini bekliyor.