Şehir merkezine 45 kilometre aralıktaki Bayraktar (Baksı) köyünde, Çoruh Vadisi’ne bakan bir doruğun üstüne ressam ve akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan tarafınca kurulan Baksı Müzesi, 2010’da kapılarını sanatseverlere açtı.

Modern ve klâsik sanatları tek çatı altında barındıran, atölyelerle yöre insanına eğitim ve istihdam imkanı da elde eden müze, 2014 Avrupa Kurulu Müze Ödülü’ne ve tıpkı yıl TBMM Onur Ödülü’ne layık görüldü. Klâsik kültürü koruyarak gelecek nesillere aktarmak için araştırmalar yaparken diğer taraftan da kadın istihdamı projeleri, hususi yetenekli evlatların tespit ve desteklenmesi suretiyle emekler yürüten müze, sıradışı stantlarıyla yurt içi ve yurt haricinde isminden söz ettiriyor.

İş insanı Kenan Yavuz da 2013’te, doğup büyümüş olduğu Demirözü İlçesi'ne bağlı Beşpınar köyünde 4 bin 500 metrekare kapalı, 10 bin 500 metrekare açık alan olmak suretiyle toplam 15 bin metrekare üstünde kültür konutu kurdu. Ortalama 6 yıl kültür meskeni olarak hizmet veren yer, 2019’da “'resmi hususi müze' statüsü kazanmıştır.

Kentin en kıymetli kültür ve gezim noktalarından olan müze, Avrupa Müze Forumunca her yıl düzenlenen 'Avrupa Senenin Müzesi Ödülleri' müsabakasında '2021 Silletto Ödülü'ne layık görüldü. Kovid-19 salgınına rağmen yaz devrinde 25’er bin ziyaretçi ağırlayarak kentte turizmin lokomotifi haline gelen müzeler, yıl sonuna kadar ziyaretçi sayılarını 30 binin üstüne çıkarmayı hedefliyor.

“GÜNÜMÜZÜN EN KIYMETLİ EKONOMİK AKTÖRLERİNDEN BİRİSİ GEZİM”

Baksı Müzesi kurucusu Prof. Dr. Koçan, günümüzün en kıymetli ekonomik aktörlerinden birinin gezim bulunduğunu, bunun içinden en kıymetli hisseyi de kültür turizminin aldığını söylemiş oldu. Kültür turizminin yörenin iktisadına sunmuş olduğu katkının yanı sıra beşerler ortasında kültürel yakınlaşma da sağladığına dikkati çeken Koçan, kültürel turizmin ekonomiyi tabana yayma mevzusunda büyük bir tesiri bulunduğunu, bunun içinde albeni merkezleri yaratmak icap ettiğini belirtti.

Koçan, müzelerin bu albeni merkezlerinden biri olduğunu söyledi. Koçan, “Biz burada 2010’da müzeyi açtık. Ortadan 10 yıl geçti. Bu 10 yıl içinde fazlaca beklemediğimiz gelişmeler oldu. Cins şirketlerinin varlığını fark ettik. Biz işletmeci olmadığımız için yaşayarak her şeyi öğrendik. Bu çeşit şirketleri, ne kadar fazlaca medya kanalları etkin olursa o denli fazlaca ilgi görmeye başladı. İnsanlarda muhakkak bir talep yapmaya başladılar. Bu sefer Karadeniz cinsleri Erzurum üstünden gelip, buradan Ovit’ten geçip Trabzon’dan geri dönen çeşitler haline geldi. Doğrusu taraf, yol, trafik değişti. O açıdan hem ekonomi hem de kültürel manada son aşamada büyük bir hareketlilik başladı.”

Bu hareketliliğin kendilerini daha iyi algılamalarını sağladığını özetleyen Koçan, “Mesela, mahallî mutfak terimi daha evvel bizim gündemimizde yoktu. Son vakitlerde lokal mutfak kavramıyla insanları etkilemeye başladık ve mutfağımızda bir zenginlik bulunduğunun farkına vardık.” dedi.

“TURİZMİN BU BÖLGEYE AĞIRLAŞACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM”

Koçan, Baksı Müzesi’nin bir marka haline geldiğini ve her kıtadan ziyaretçi ağırladığını da söyledi.

Bu yıl Kovid-19 salgını sebebiyle hedeflenen ziyaretçi sayısına ulaşamadıklarını kaydeden Koçan, “Hedeflediğimiz 100 bin kişiydi. Lakin bu yıl 35 bini aşacağımızı zannetmiyorum. Bunu da bulabilirsek iyi bir sayı. Gelecek yıl her şey yolunda giderse 150 bin gayesinden söz edebiliriz. Birkaç yıl içinde de bu 300 bin, 500 bini görebilir.” diye konuştu.

Koçan, müze ve etrafı için yeni projeleri bulunduğunu, bunun da ziyaretçi sayısına etki edeceğini belirterek, “Burada karavanlarıyla gelenler için bir alan yaratmak istiyoruz. Gezim için coğrafyamız fazlaca uygun. Temiz hava, bozulmamış coğrafyamız var. O coğrafyanın nimetlerinden yararlanabilmesi için insanlara daha konforlar ve alternatifler sunmak lazım. " tabirini kullandı.

“YERLİ VE YABANCI TURİSTLERİN MÜKEMMEL İLGİSİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ”

Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’nin kurucusu Kenan Yavuz da Avrupa Müze Forumunca (EMF) 2021 yılı Avrupa 'Senenin Müzesi Silletto Ödülü’ne layık görülmenin bölgede turizminin gelişmesi ve yörenin kültürünü, folklorunu, mimari dokusu ile lezzetini dünyaya tanıtmak için bir fırsat olduğunu söyledi. Kentte ödüllü iki müzenin bulunmasının değerine vurgu yapan Yavuz, şunları söyledi: “Türkiye’de memleketler arası ödüllü iki müzenin bulunmuş olduğu tek vilayet Bayburt. Bu da son derece kıymetli bir gelişme. Bundan sonraki devirde Bayburt’un tüm kültürünü, zamanı yerlerini birebir fotoğrafın içinde buluşturarak, toplumsal yaşam kalitemizi artırarak güzelliklerimizi daha çok dünyaya tanıtabiliriz. Bu fazlaca kıymetli bir fırsat. Bunu değerlendirmek için elimizden geleni yapıyoruz. Valiliğimiz, belediyemiz, sivil cemiyet örgütlerimiz ve yurttaşlarımız müzemize karşı inanılmaz bir sahiplenme içinde.”

Yavuz, salgına rağmen bu yıl yalnızca Temmuz ve Ağustos aylarında 25 bin ziyaretçi ağırladıklarına işaret ederek,  “Bu hakikaten büyük bir sayı. Burası bir köy. Anadolu’nun fazlaca uzak noktalarında ve Türkiye’nin en minik vilayetinde olan bir köy. Pandemi olmasaydı bu yılki maksadımız 50 bin ziyaretçi ağırlamaktı. Sadece periyodu 30 binin üstünde ziyaretçiyle geçeceğiz. Pandeminin tesirinin devam etmiş olduğu tüm gezim yörelerinde bu olumsuzluk yaşanıyor. Fakat gelecek yıl fazlaca daha kapsamlı, tanıtıcı çalışmalarla toplumsal etkinliklerle buraya gelen her ziyaretçinin Bayburt’un kültür elçisi olarak kentten ayrılmasını sağlayacağız.”

Yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisiyle karşı karşıya olduklarının altını çizen Yavuz, “Bayburt’un kadim kültürünü gerek ülkemize gerek dünyaya tanıtma noktasında üzerimize düşen sorumlulukları bu mükafatla beraber daha çok yerine getirmeye uğraşacağız.” dedi.